Atatürk'ün 1881 yılında Selanik'teki doğduğu ev arşiv kayıtlarına göre, Selanik'in Koca Kasım Paşa mahallesi, Islahhane caddesi üzerindedir. Ev, bodrumu ile birlikte üç katlı ve bir avlu içerisindedir. Evin mülkiyeti 1878 yılı başlarında Ali Rıza Efendi ve eşi Zübeyde Hanım'a geçmiştir. Tarihi ev bugün (Atatürk Evi) adıyla müze olarak tanzim edilmiş ve ziyarete açılmıştır. Bu tarihî yapı, günümüzde Selanik'in Apostolou Pavlu Caddesi, 17 numarada bulunmakta olup, Agiou Dimitriou 151 adresindeki Türkiye Cumhuriyeti Selanik Başkonsolosluğu ile birlikte aynı yerleşkenin parçasıdır.
ATATÜRK EVİ ve SELÂNİK KRONOLOJİSİ
- 1881 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin atasının doğduğu Selanik'teki Atatürk Evi günümüzde müze olarak hizmet veriyor.
- 1878 yılında evlenen Zübeyde Hanım ve Ali Rıza Efendi'nin yaşadığı bu ev dokuz oda ve bir mutfaktan oluşmaktadır.
- 1881 yılında Atatürk bu evin ikinci katındaki sol tarafa düşen ocaklı odada doğmuştur. Çocukluk ve gençlik günlerinin bir kısmını bu evde geçirmiştir.
- 1887 yılında Ali Rıza Efendi'nin ölümünden sonra evi kiraya veren Zübeyde Hanım çocuklarıyla birlikte kısa bir süre evin yanına inşa ettikleri küçük evde oturmuşlardır.
- 1893 yılında Mustafa Kemal, Selanik Askeri Rüşdiyesi'ne geçmiştir.
- 1896 yılında Manastır Askeri İdadisi'ne, 1899 yılında da İstanbul'daki Harp Okulu'na başladıktan sonra tatillerde Selanik'e gelen Atatürk, yine bu pembe evde oturmuştur.
- 1902 yılında Harp Okulu'ndan mezun olan Mustafa Kemal Atatürk 1905 yılı başlarında Kurmay Yüzbaşı rütbesini almıştır.
- 1907 İkinci Meşrutiyetin ilanından evvel Selanik'te görev alan Atatürk, ailesi ile birlikte pembe boyalı evde oturmuş ve siyasi toplantılarını bu evde yapmıştır.
- 1908 yılında arkadaş ve meslektaşlarıyla daha rahat toplantılar yapmak adına Atatürk Selanik'te başka bir ev satın alarak oraya yerleşmiştir.
- 1917 yılında Atatürk'ün evine Yunan Devleti el koymuş ve 1930 yılında satılmıştır.
- 1933 yılında Cumhuriyet'in Onuncu yıl dönümünde Selanik Belediyesi, Türk-Yunan dostluğu hatırası olarak evin çift kanatlı kapısının sağ köşesine mermer bir plaka yerleştirmiştir.
- 1936 yılında Selanik Belediyesi evi satın alarak, 1937 yılında Atatürk'e hediye etmiştir.
- 1937 yılında ev boşaltılabilmiş ve anahtarları Selanik Konsolosluğumuza teslim edilmiştir.
- 10 Kasım 1953 yılında aylar süren titiz çalışmalardan sonra Atatürk'ün Evi törenle ziyarete açılmıştır.
Kaynak: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan alınmıştır.